Halaber, PCEren politikak ituna lortu nahi zuen erdiko burgesiako sektoreekin, enpresaburu txikiekin eta nekazariekin, “lehengo eta behin, gerra irabazi ”lemarekin; beste indar batzuek, berriz, uste zuten neurri iraultzaileak eta kolektibatzearen aldekoak hartu behar zirela, garaipena lortzeko ezinbestekoa zen herri-laguntza lortu ahal izateko. 1937an gatazka goren unera heldu zen, bi taldeen aldekoak Bartzelonan izandako borroketan. Borroka horretan, POUMeko buruzagiak ospetzuena zen Anreu...
BIURTEKO ERREFORMISTA Biurteko Erreformistan, Konstituzio berria onetsi baino lehen, egiturazko erreforma batzuk egin ziren Espainiako gizartea eta politika modernatzeko.
Hezkuntza erreforma.Hezkuntza erreforma funtsezko gaia zen herrialdearen modernizazioa lortzeko. 1931ko Konstituzioak lehen hezkuntza derrigorrezkoa, doakoa eta mistoa aitortu zuen. Gobernuak aurrekontuen zati handi bat hezkuntzan inbertitu zuen, analfabetismoa ezabatzeko. Era berean, bigarren hezkuntza hobetu zuten eta unibertsitatean...
EUSKAL ESTATUTUA
Erregimen errepublikanoaren sorrerak Espainiako marko politikoa aldatzeko aukera eman zuen. Abertzaleek udal-ordezkaritza garrantzitsua zuten, eta autonomia-eskubidea errebindikatzeko eta euskal erakunde-nortasuna lortzeko aukera ikusi zuten. Hala eta guztiz ere, hori eta foruen defentsa ez ziren gauza bera. Izan ere, autonomia Estatuak emandako eta horren mendeko boterea zen, baina Estatuak adierazitako zenbait arlotan jarduteko askatasuna ematen zuen; foru-eskubideak, berriz,...
Gainera, erlijioa da klase gorenak erabiltzen duen tresna bere menpe daudenak zanpatzeko. Hori dela eta, erlijio-alienazioak funtzio sozial bat betetzen du: “herriaren opioa da”. Gizakiak erlijioa zoritxarrean edo oparotasunez beteta egotean oinarritzen badu, ez da errespetuz edo gogoeten bidez iritsiko bere buruaren jabe izatera.
Marxek egiaztatu zituen erlijiozko bizimoduaren ezaugarriak honako hauek dira: gizabanakoen ziurtasunik eza eta izakiaren doilorkeria Sortzailearekiko; hau da, zigorra...
4. XX. MARXEN HUMANISMOA: ALIENAZIO MOTAK.
Marxen ardura teoriko eta iraultzailearen ideia zentrala humanismo erradikala dela esan daiteke. Gizaki gehienak, hau da, proletarioak, esplotatuta eta umiliatuta bizi dira, gutxiengo kapitalistak eta burgesiak zanpatuak, langileei beren askatasuna garatzen uzten ez dietelarik. Hori dela eta, baldintza materialak ezartzeko premia ikusten du proletarioei kendutako duintasuna itzul dakien.
Horren ardura izanik, Marxek, gizarteari buruz egiten duen analisian,...
Parisko komuna: Proletarioen lehen diktadura, Parisko proletarioak 1871ko martxoaren 18tik maiatzaren 28ra arte, Versaillesko armadak hur zapaldu arte.
Produkzioa: Jarduera da, zeinaren bidez gizakiek iraun ahal izateko ondasun materialak sortzen baitituzte.Produkzio-harremanak: Produkzio-bitartekoen jabeen eta langileen artean gertatzen diren harremanak dira. Erlazio hauek: 1) Gatazkatsuak dira, zanpatzailea-zanpatua. Esplotaziozkoak dira zeren langileak bere lan-indarra produkzio-ondasunen jabeak
...Komunismoa: Ondasunen komuntasunean oinarritzen den antolakuntza sozio-politikoari eta beronen aldeko teoriari ematen zaion izen. Jabetza pribatua eta klaseen arteko desberdintasuna baztertzen ditu komunismoak. Platonengandik hasita egin izan dira gizarte komunistara heltzeko ahaleginak. Karl Marxen proposamenari doakio bereziki hemen esaten duguna. Marxen ustez, Historiaren mugimenduak klase sozialen desagerpenerantz eta komunismoaren ezarpenerantz zuzendurik dihardu.
Krakoviako matxinada: 1846an
...Ideologiak: Oro har, gizarte batek barneko errealitatea adierazteko dituen burutapenen (ideien, mitoen, irudien…) sistema, beharrezkoa, zeren gizakiak beti errealitate ororen burutapena baitu. Baina faltsukeria de ideologia ere existitzen da, eta honetaz dihardu Marxek: giza gogoaren produktu dira, edo deformaturiko kontzientzia mota bat, marxismoak deituriko “gainegitura” ren parte izanik. Zentzu txar horretan, baldintza sozialek deformaturiko giza pentsamendua adierazten du.
Iraultza soziala:
...
Gerra honetan hildako asko egon ziren, soldadu asko eta baita ere zibilak. Frantziak galdu zituen soldadu eta zibil gehien. Gerrak eragin zituen galera materialak ere handiak izan ziren, zenbait meategi eta nekazaritzako lur eta etxalde batzuk galdu zituzten. Estatu nazional berriak sortu ziren: galtzaile izandako inperioak zatituta geratu ziren, Austro-Hungariar inperioa eta Otomandar inperioa adibidez. Gerraren ondorioz, aldaketak egon ziren nazioarteko harremanetan: Europak gerra aurretik...