EUSKAL ESTATUTUA
Erregimen errepublikanoaren sorrerak Espainiako marko politikoa aldatzeko aukera eman zuen. Abertzaleek udal-ordezkaritza garrantzitsua zuten, eta autonomia-eskubidea errebindikatzeko eta euskal erakunde-nortasuna lortzeko aukera ikusi zuten. Hala eta guztiz ere, hori eta foruen defentsa ez ziren gauza bera. Izan ere, autonomia Estatuak emandako eta horren mendeko boterea zen, baina Estatuak adierazitako zenbait arlotan jarduteko askatasuna ematen zuen; foru-eskubideak, berriz,...
Beraz, filosofo batzuek zientziari dioten mirespena hain da handia, ezen haiek zientziaren metodoak analisi filosofikoari aplikatzen saiatzen baitira. Horrela sortzen da filosofia analitikoa, aurre egingo diona filosofia kontinentala deritzonari. Azken horrek ez du onartuko metodo zientifikoaren nagusitasunik arazo filosofikoak ebazteko, baina hizkuntzaren biraketa onartu behar du, eta filosofiak hizkuntzaren arazoari arreta berezia ematea nagusituko da.
Filosofia analitikoa hizkuntza idealaren...
Puntu honetara heldura, Marxek honako hau ulertzen du gizaki alienatutzat:
1) Bere lanaren ekoizkina: bere lanaren bidez eginiko produktuak berak ez diren zerbait gisa kontsideratzen dituenez, bere baitatik aldentzen da gizaki langilea, bere buruaren eta bere produktuen arteko urraketa bat jazorik.
2) Ekoizteko bitartekoen jabeak: langileak lan egiteko bere indarra saltzen dio bera ez den beste bati, indar hori helburu lukratiboetarako erabiliko duen beste bati, hain zuzen. Gizakia jarduera produktiboaz...
4.3. Ekonomia-alienazioa. Ikusi berri ditugun alienazioak, Marxen aburuz, desmaskaratzen errazak dira, zeren begien bistakoak baitira; baina lana da alienazio mota garrantzitsuena. Ez dezagun ahantz Marxentzat gizakia ondoen identifikatzen duena lana dela, bizitzeko bitartekoak bere eskuekin ekoizteko ahalmen gisa ulertuta. Giza bizitzaren funtsa lanean datza. Baieztapen horren bidez, Marxek Mendebaldeko filosofiaren ikuskera tradizionalaren aurka egiten du, filosofia horren arabera, gizakiaren...
Gainera, erlijioa da klase gorenak erabiltzen duen tresna bere menpe daudenak zanpatzeko. Hori dela eta, erlijio-alienazioak funtzio sozial bat betetzen du: “herriaren opioa da”. Gizakiak erlijioa zoritxarrean edo oparotasunez beteta egotean oinarritzen badu, ez da errespetuz edo gogoeten bidez iritsiko bere buruaren jabe izatera.
Marxek egiaztatu zituen erlijiozko bizimoduaren ezaugarriak honako hauek dira: gizabanakoen ziurtasunik eza eta izakiaren doilorkeria Sortzailearekiko; hau da, zigorra...
4. XX. MARXEN HUMANISMOA: ALIENAZIO MOTAK.
Marxen ardura teoriko eta iraultzailearen ideia zentrala humanismo erradikala dela esan daiteke. Gizaki gehienak, hau da, proletarioak, esplotatuta eta umiliatuta bizi dira, gutxiengo kapitalistak eta burgesiak zanpatuak, langileei beren askatasuna garatzen uzten ez dietelarik. Hori dela eta, baldintza materialak ezartzeko premia ikusten du proletarioei kendutako duintasuna itzul dakien.
Horren ardura izanik, Marxek, gizarteari buruz egiten duen analisian,...
Parisko komuna: Proletarioen lehen diktadura, Parisko proletarioak 1871ko martxoaren 18tik maiatzaren 28ra arte, Versaillesko armadak hur zapaldu arte.
Produkzioa: Jarduera da, zeinaren bidez gizakiek iraun ahal izateko ondasun materialak sortzen baitituzte.Produkzio-harremanak: Produkzio-bitartekoen jabeen eta langileen artean gertatzen diren harremanak dira. Erlazio hauek: 1) Gatazkatsuak dira, zanpatzailea-zanpatua. Esplotaziozkoak dira zeren langileak bere lan-indarra produkzio-ondasunen jabeak
...Komunismoa: Ondasunen komuntasunean oinarritzen den antolakuntza sozio-politikoari eta beronen aldeko teoriari ematen zaion izen. Jabetza pribatua eta klaseen arteko desberdintasuna baztertzen ditu komunismoak. Platonengandik hasita egin izan dira gizarte komunistara heltzeko ahaleginak. Karl Marxen proposamenari doakio bereziki hemen esaten duguna. Marxen ustez, Historiaren mugimenduak klase sozialen desagerpenerantz eta komunismoaren ezarpenerantz zuzendurik dihardu.
Krakoviako matxinada: 1846an
...Ideologiak: Oro har, gizarte batek barneko errealitatea adierazteko dituen burutapenen (ideien, mitoen, irudien…) sistema, beharrezkoa, zeren gizakiak beti errealitate ororen burutapena baitu. Baina faltsukeria de ideologia ere existitzen da, eta honetaz dihardu Marxek: giza gogoaren produktu dira, edo deformaturiko kontzientzia mota bat, marxismoak deituriko “gainegitura” ren parte izanik. Zentzu txar horretan, baldintza sozialek deformaturiko giza pentsamendua adierazten du.
Iraultza soziala:
...