Bilboko hiria planoaren iruzkina 3

Gerra-osteko urteetan, etxebizitzaren eskasia dela eta, San Inazioko auzoa Deutuko iabrrean eraikitzen da ekimen ofizialarekin. Eredu auzo bezala planteatu nahi da, plano ortogonal zehatza jarraituz, eta kirol guen propioarekin. Hazkundeko urteetan hiriguena asetu egiten da eta langileei ostatu emateko, periferian mendien maldetan gora egiten duten auzoak eraikitzen dira: Ibarrekolanda, Santutxu, Rekaldeberri. Poblazio txabolista birkokatzeko Otxarkoaga sortzen da.

1960 eta 1975 bitartean Area...

See on Xuletas »

Industrializaio aurreko hiria 2

5. Erdi Aroan beste urbanizaqzio-fase bat gertatu zen, bi espaziotan, musulmanen eta kristauan.

5.1 Ezpazio musulmana, 711. Urteko inbasioaren ostean, Iberiar penintsularen hegoaldetik iparraldeko mendietara hedatzen zen. Kasu batzuetan, musulmanek hiri berriak sortu zituzten, hala nola Madril, Murtzia eta Almería. Baina gehienetan aurreko ezarpenak aprobetxatu zituzten eta zentro estrategiko, administratibo, ekonomiko, erlijioso eta kultural moduan bultzatu zituzten (Zaragoza, Toledo, Málaga,...

See on Xuletas »

Industria aurreko hiria

Urbanizaziio-prozesua hirian biztanleak, jarduera ekonomiko nagusiak eta berrikuntzak apurka-apurka pilatzea eta gero horiek ingurura hedatzea da. Prozesu horretan zenbait etapa bereiz daitezke: indusstria aurrekoa, industriakoa eta indusstria ostekoa.

1.- INDUSTRIALIZAZIO  AURREKO HIRIA

Hiriak sortu zirenetik industrializazioa hasi arte luzatzen da, XIX, mendean. Hauek dira etapa honetako ezaugarriak:

1. Urbanizazio-tasa* edo hiriko biztanleriaren ehunekoa urria zen (ez zuen % 10 gainditzen)...

See on Wikiteka »

Antzerki errealista aurka

Antzerki errealistaren aurka. XX.mendeko antzerkiak aurreko joera errealistaren aurka jo zuen. Hainbat antzerki-ildo sortu ziren horrela: Antzerki sinbolistak antzerkiaren tasun guztiak kendu nahi izan zituen. Biluztu egin zuen agertokia, testuari eeta antzezpenari garrantzia emanez. Antzerki espresionistak XX. mendeko lehen bi hamarkadetan jo zuen goia, Alemanian bereziki. Giza gogoaren alde ilun eta basatienak islatzen zituen, oholtzan amesgaiztoa gorpuztua. Argi-itzalak erabiltzen ziren horretarako....

See on Xuletas »

Ahozko inprobisazioa ezaugarri

Ahozko inprobisazioaren ezaugarriak. Bertsolaritza ez da munduko ahozko inprobisazio molde bakarra, aspaldi euskaldunok uste genuen bezala. Munduan ugari dira ahozko inprobisazio moldeak; batzuk, bertsolaritza bezala, a capella, ahots hutsez, isurtzen dira; beste batzuk musikaz lagunduta. Hala ere, mundu osoko ahozko inprobisazio adierazpenek ezaugarri komunak dituzte: 1) Unen uneko zuzeneko sorkuntzak dira. 2) Entzulearen parte hartzea beharrezkoa da. 3) Inprobisatzailearen eta entzulearen arteko...

See on Wikiteka »

Bertsolaritza xxi. mendean

Bertsolaritza XXI. Menderako bidean. Bat-bateko bertsolaritzaz ari garenean, 60ko hamarkadatik aurrerako bertsolaritza ezagutzen dugu batez ere, orduan hasi baitzen bertsoa grabatzen, teknologiari esker. Aurreko bertsolaritza herriaren memoriari eta paperean idatzitakoari esker ezagutzen dugu. Ikuspegi historikotik, beraz, XX.mende hasieran bertsolaritza idatzia da, batez ere, bertsolaritza. Mende amaieran, ostera, bat-bateko bertsolaritza da nagusiki bertsolaritza. Bitartean, bertsolaritzak hainbat

...

See on Xuletas »

Arrazionalismo ezaugarrika

ARRAZIONALISMOAREN EZAUGARRIAK.  a)Konfiantza arrazoian.  Ezagutza-iturri garrantzitsuena arrazoia da, baliozko ezagutzak sor ditzakeen bakarra. Arrazoian, esperientziatik sortu ez diren jatorrizko ideiak daude. b) Ezagutza sentikorraren gutxiespena. Sarritan zentzumenek huts egitera bultzatzen gaituzte, eta ezagutza sentikorra ezin da unibertsala izan, ezinezkoa delako multzo bereko kasu guztiak esperimentatzea (indukzio osoa). c) Zientzia unibertsal eta beharrezkoaren nahitaezkotasuna. Zientziaren...

See on Wikiteka »

Foro euskal herri

 4.1 Gizarte- eta ideologia-oinarriak.

Euskal Herriko nazionalismoa, foruak defendatzeko giro berean sortu arren, bere berezitasunak izan zituen nazionalismo katalanaren aldean eta, ez zen burgesia ustez modernotik sortu, jakina. 1876an foru historikoak indargabetu zizkion legeak bi erreakzio eta filosofia mota piztu zituen, eta XX. mendera sartu ziren: amore emanez, egoerari etekina ateratzen jakin zutenena, foruen galera Madrilekin euren onerako itun ekonomikoak adostearekin ordeztuz, eta, tradizionalismoaren...

See on Wikiteka »

Foros euskal herri

 4.4 Nazionalismoaren lehenengo agerpena gizartean.

Hazkundeari dagokionez, 1918ra arte, nazionalismoa fenomeno bizkaitarra izan zen soilik; ondoren, integrismotik zetorren taldea erantsi zitzaionean (karlismoaren zatiketa eskuinetik) nazionalismo gipuzkoarraren muina sortzea izan zuen. Araban nazionalismoa ez zen nabarmendu BigarrenErrepublikara arte.

 1907tik arurrera, fundatzailea hil eta gero, Angel Zabala buru zuen euskal abertzaletasunak gora egin zuen. Independentziaren helburua foruak...

See on Xuletas »