2. MADRILERAKO IBILALDIA, MADRILEN DEFENTSA ETA FRONTEAREN EGONKORTASUNA
Gobernu errepublikanoak ez zuen jakin hasierako abantaila aprobetxatzen, aldeko asko eduki zituztenez galdu egin baitzituen kontrol politikoa eta kalea; kontrola eta kalea langile-batzordeek hartu zituzten, eta horiek, gerra prestatzeko premian pentsatu beharrean, euren iraultza egiten hasi ziren.
Aire-zubi motel baina iraunkor batek 12.000 gizon baino gehiago eta gerrako materiala garraiatu zituen Iberiar penintsulara Gobernu...
GERRA ZIBILA (1936-1939)
1936an, Espainiako gizartearen barruko kontraesan handien ondorioz, Espainiako historia berriko tragediarik handiena eragin duen gatazka armatua sortu zen. Bigarren Errepublikak Espainiako gizartea berriztatzeko eta erreformak egiteko sustatzeko prozesua etenda gelditu zen, euren pribilegio-egoera arriskuan ikusi zuten eta talde sozialen erreakzio bortitzaren ondorioz.
Espainiako gerra zibilak garratzi historiko itzela izan du. Alde batetik, munduaren bi ulermen arteko...
Halaber, PCEren politikak ituna lortu nahi zuen erdiko burgesiako sektoreekin, enpresaburu txikiekin eta nekazariekin, “lehengo eta behin, gerra irabazi ”lemarekin; beste indar batzuek, berriz, uste zuten neurri iraultzaileak eta kolektibatzearen aldekoak hartu behar zirela, garaipena lortzeko ezinbestekoa zen herri-laguntza lortu ahal izateko. 1937an gatazka goren unera heldu zen, bi taldeen aldekoak Bartzelonan izandako borroketan. Borroka horretan, POUMeko buruzagiak ospetzuena zen Anreu...
Horrela adostasun politiko berriaren bia, Azañak Salamancako Kimikako katedraduna zen José Girali eman zion gobernu berria eratzeko eginkizuna, eta, orduan, herriari armak ematen hasi ziren. Gerra amaitu arte, erakunde errepublikanoak aniztasunean eta indarreko Konstituzioan oinarritu ziren, gerrak muga jakinak ezarri arren. Alderdi eta erakunde errepublikanoen dinamikak gobernu-aldaketak eta gatazkak eragin zituen, batzuetan odoltsuak, talde errepublikanoaren barruan.
4.1 Largo Caballeroren gobernua...
3.1 EAEko esperientzia autonomikoaren amaiera
Porrotaren eraginez, defentsako posizioak hartu eta defentsa-gerrikoa prestatu behar izan zen, burdinazko gerrikoa, Bizkaia babesteko.Hala eta guztiz ere, baliabiderik ez zegoenez, sistema horrek industrialdearen zatirik handiena eta, azkenik, Bilbo babestu behar zuela pentsatu zen. Bien bitartean, Mola jeneralak iparraldeko armada gidatzen jarraitu zuen, eta Bizkaia konkistatzea erabaki zuen, Espainia nazionalak gerrarekin jarraitzeko behar zuen industria-...
GERRA ZIBILA EAE-N
1936ko uztailaren 18an, gaurko EAE bi zona geografikotan zatituta gelditu zen: Araba, Aiarako harana izan ezik, talde nazionalean gelditu zen, Gaztela-Leonekin eta Nafarroarekin batera; Bizkaia eta Gipuzkoa Errepublikarekin leial mantendu ziren, Santanderrekin eta Asturiasekin batera. Araban eta Nafarroan erreketearen ekintza masiboa erabakigarria izan zen; Gipuzkoan, eskuineko militar batzuk eta Loiolako kuarteletako tropak altxatu egin ziren, baina ezkerreko miliziek eta Guardia...
1933.urtean hainbat arazo ere egon ziren.Katolikoek antiklerikalismoa ustiatzen zuten eta haien mobilizazioetan oinarrituz CEDA sortu zen,Espainiako Eskuin Autonomikoen Konfederazioa.Honen helburu nagusia irakaskuntzan eta erlijioan erreformak egitea zen; José María Gil-Roblesen buruzagitzapean.
1933ko otsailean ultramonarkikoak Gil-Roblesengandik banandu ziren eta ondorioz Espainiako Berriztapena sortu zen. Beste aldetik karlismoa ere berriro antolatu zen eta eskuineko mugimendu nazionalista
...BIURTEKO ERREFORMISTA Biurteko Erreformistan, Konstituzio berria onetsi baino lehen, egiturazko erreforma batzuk egin ziren Espainiako gizartea eta politika modernatzeko.
Hezkuntza erreforma.Hezkuntza erreforma funtsezko gaia zen herrialdearen modernizazioa lortzeko. 1931ko Konstituzioak lehen hezkuntza derrigorrezkoa, doakoa eta mistoa aitortu zuen. Gobernuak aurrekontuen zati handi bat hezkuntzan inbertitu zuen, analfabetismoa ezabatzeko. Era berean, bigarren hezkuntza hobetu zuten eta unibertsitatean...
BIGARREN ERREPUBLIKA (1931-36)
Diktadura egoera ekonomiko bereziren laguntzaz mantendu zen; urte horietan, Espainiako gizartea oraindik ere gehiago geldotu zen. Gizarte-iskanbilak eta politikaren arloko asaldurak alarma-seinaleak izan ziren, baina gutxik jakin zuten seinaleok ulertzen.
ERREGIMEN ALDAKETA.
Errepublikanoek hirietan izandako garapenak monarkia erortzea eragin zuen. Erregimen-aldaketa odola isuri barik egin zen, 1931ko apirilaren 14an, Madrilen, Bartzelonan eta Espainiako beste hiri...