Gerra zibila eae-n 2

3.1 EAEko esperientzia autonomikoaren amaiera

Porrotaren eraginez, defentsako posizioak hartu eta defentsa-gerrikoa prestatu behar izan zen, burdinazko gerrikoa, Bizkaia babesteko.Hala eta guztiz ere, baliabiderik ez zegoenez, sistema horrek industrialdearen zatirik handiena eta, azkenik, Bilbo babestu behar zuela pentsatu zen. Bien bitartean, Mola jeneralak iparraldeko armada gidatzen jarraitu zuen, eta Bizkaia konkistatzea erabaki zuen, Espainia nazionalak gerrarekin jarraitzeko behar zuen industria-...

See on Xuletas »

Bigarren errepublika (1931-36) 3

1933.urtean hainbat arazo ere egon ziren.Katolikoek antiklerikalismoa ustiatzen zuten eta haien mobilizazioetan oinarrituz CEDA sortu zen,Espainiako Eskuin Autonomikoen Konfederazioa.Honen helburu nagusia irakaskuntzan eta erlijioan erreformak egitea zen; José María Gil-Roblesen buruzagitzapean.

1933ko otsailean ultramonarkikoak Gil-Roblesengandik banandu ziren eta ondorioz Espainiako Berriztapena sortu zen. Beste aldetik karlismoa ere berriro antolatu zen eta eskuineko mugimendu nazionalista

...

See on Wikiteka »

Bigarren errepublika (1931-36)

BIURTEKO ERREFORMISTA Biurteko Erreformistan, Konstituzio berria onetsi baino lehen, egiturazko erreforma batzuk egin ziren Espainiako gizartea eta politika modernatzeko.

Hezkuntza erreforma.Hezkuntza erreforma funtsezko gaia zen herrialdearen modernizazioa lortzeko. 1931ko Konstituzioak lehen hezkuntza derrigorrezkoa, doakoa eta mistoa aitortu zuen. Gobernuak aurrekontuen zati handi bat hezkuntzan inbertitu zuen, analfabetismoa ezabatzeko. Era berean, bigarren hezkuntza hobetu zuten eta unibertsitatean...

See on Wikiteka »

Bigarren errepublika (1931-36)

BIGARREN ERREPUBLIKA (1931-36)

Diktadura egoera ekonomiko bereziren laguntzaz mantendu zen; urte horietan, Espainiako gizartea oraindik ere gehiago geldotu zen. Gizarte-iskanbilak eta politikaren arloko asaldurak alarma-seinaleak izan ziren, baina gutxik jakin zuten seinaleok ulertzen.

ERREGIMEN ALDAKETA.

Errepublikanoek hirietan izandako garapenak monarkia erortzea eragin zuen. Erregimen-aldaketa odola isuri barik egin zen, 1931ko apirilaren 14an, Madrilen, Bartzelonan eta Espainiako beste hiri...

See on Xuletas »

Euskal estatutu bigarren galdera

EUSKAL ESTATUTUA

Erregimen errepublikanoaren sorrerak Espainiako marko politikoa aldatzeko aukera eman zuen. Abertzaleek udal-ordezkaritza garrantzitsua zuten, eta autonomia-eskubidea errebindikatzeko eta euskal erakunde-nortasuna lortzeko aukera ikusi zuten. Hala eta guztiz ere, hori  eta foruen defentsa ez ziren gauza bera. Izan ere, autonomia Estatuak emandako eta horren mendeko boterea zen, baina Estatuak adierazitako zenbait arlotan jarduteko askatasuna ematen zuen; foru-eskubideak, berriz,...

See on Xuletas »

Ekonomia-alienazioa 1

4.3. Ekonomia-alienazioa. Ikusi berri ditugun alienazioak, Marxen aburuz, desmaskaratzen errazak dira, zeren begien bistakoak baitira; baina lana da alienazio mota garrantzitsuena. Ez dezagun ahantz Marxentzat gizakia ondoen identifikatzen duena lana dela, bizitzeko bitartekoak bere eskuekin ekoizteko ahalmen gisa ulertuta. Giza bizitzaren funtsa lanean datza. Baieztapen horren bidez, Marxek Mendebaldeko filosofiaren ikuskera tradizionalaren aurka egiten du, filosofia horren arabera, gizakiaren...

See on Xuletas »

Marxen humanismoa: alienazio motak 2

Gainera, erlijioa da klase gorenak erabiltzen duen tresna bere menpe daudenak zanpatzeko. Hori dela eta, erlijio-alienazioak funtzio sozial bat betetzen du: “herriaren opioa da”. Gizakiak erlijioa zoritxarrean edo oparotasunez beteta egotean oinarritzen badu, ez da errespetuz edo gogoeten bidez iritsiko bere buruaren jabe izatera.

Marxek egiaztatu zituen erlijiozko bizimoduaren ezaugarriak honako hauek dira: gizabanakoen ziurtasunik eza eta izakiaren doilorkeria Sortzailearekiko; hau da, zigorra...

See on Wikiteka »

Marxen humanismoa: alienazio motak

4. XX. MARXEN HUMANISMOA: ALIENAZIO MOTAK.

Marxen ardura teoriko eta iraultzailearen ideia zentrala humanismo erradikala  dela esan daiteke. Gizaki gehienak, hau da, proletarioak, esplotatuta eta umiliatuta bizi dira, gutxiengo kapitalistak eta burgesiak zanpatuak, langileei beren askatasuna garatzen uzten ez dietelarik. Hori dela eta, baldintza materialak ezartzeko premia ikusten du proletarioei kendutako duintasuna itzul dakien.

Horren ardura izanik, Marxek, gizarteari buruz egiten duen analisian,...

See on Wikiteka »

Definizio Karl Marx 5

Parisko komuna: Proletarioen lehen diktadura, Parisko proletarioak 1871ko martxoaren 18tik maiatzaren 28ra arte, Versaillesko armadak hur zapaldu arte.

Produkzioa: Jarduera da, zeinaren bidez gizakiek iraun ahal izateko ondasun materialak sortzen baitituzte.Produkzio-harremanak: Produkzio-bitartekoen jabeen eta langileen artean gertatzen diren harremanak dira. Erlazio hauek: 1) Gatazkatsuak dira, zanpatzailea-zanpatua. Esplotaziozkoak dira zeren langileak bere lan-indarra produkzio-ondasunen jabeak

...

See on Wikiteka »